(Leestijd 4 minuten)
Nu de verkiezingen weer op komst zijn, is het een mooi moment even stil te staan bij ons bescheiden stukje land, genaamd Nederland. Waar zijn wij als Nederlanders trots op, waar staan we voor, waar zijn we goed in en waar liggen onze ambities? Hebben we eigenlijk wel een gezamenlijke ambitie, eentje die onze harten veroverd en ons zowel maatschappelijk, economisch en ecologisch kan laten floreren? Of is het tijd om boven onszelf uit te stijgen en een serieuze ambitie neer te zetten? Bijvoorbeeld dat we in 2030 het meest duurzaam ontwikkelde land ter wereld zijn!
Grootheidswaanzin of grootse waarde?
Ondanks dat Nederland een klein land is, zijn we altijd groots in onze ambities en talenten geweest. Denk aan onze bijzondere relatie met water, wat in 1602 al leidde tot de oprichting van de VOC, destijds het grootste handelsbedrijf ter wereld. En ook nu nog zorgen onze unieke deltawerken en dammen voor wereldwijde bewondering. Maar op het land trekken we net zo goed de aandacht, terwijl Japanners de halve aardbol over reizen om de Nederlandse tulpen (die van origine niet Nederlands zijn!) te zien, zijn wij het tweede exportland ter wereld in land- en tuinbouwproducten. Dus, we weten hoe we de wereldhandel kunnen domineren, de zee tot onze natuurlijke partner kunnen maken en voedsel praktisch overal kunnen laten groeien. Tel daarbij op onze rijke geschiedenis, vaardigheden en hoge welvaart en dan hebben we zo ongeveer alle ingrediënten die nodig zijn om zo’n ambitie te kunnen waarmaken. Dus de vraag is meer:‘Durven we ambitieus te zijn en het heft in eigen handen te nemen door te kiezen voor een echte duurzame, vitale en gelukkige nabije toekomst?’
Tijd om te kiezen voor echte waarde!
In het maatschappelijk debat is het bruto binnenlands product (bbp), een graadmeter voor de omvang van de economie, veelal nog steeds de dominante indicator op basis waarvan het debat over welvaart in een land plaatsvindt en de grond waarop nieuw beleid wordt ontwikkeld. Maar het is duidelijk dat we met alleen geld de grote uitdagingen zoals het klimaat niet gaan oplossen, maar ook ons welzijn en welbevinden kunnen we niet uitdrukken in geld. Covid-19 maakt dit heel duidelijk.
De grote betekenis van zaken als toegankelijkheid van de zorg voor iedereen, sociale vangnetten, vertrouwen in instituties, toegang tot schone natuur en zo meer voor het welbevinden van mensen en de kwaliteit van leven, vraagt om een bredere blik, genoemd brede welvaart. Brede welvaart omvat veel meer dan economie en inkomen; het gaat ook over de gezondheid, het onderwijsniveau en het gevoel van veiligheid van mensen, de toegankelijkheid van voorzieningen, de kwaliteit van de natuurlijke leefomgevingen vele andere factoren. Oftewel, het gaat om echte waardes die voor ieder mens belangrijk zijn. Het gaat over de vormgeving van de samenleving na deze crisis en voor de generaties na ons.
Maar hoe ziet zo’n economie met een brede welvaart eruit? Er zijn verschillende benamingen. Zo noemt MVO Nederland het de Nieuwe Economie, Jan Jonker de Weconomy en Kees Klomp de Betekenis Economie. We zitten dus al in de transitie van economische groei naar duurzame bloei. En wie goed kijkt, ziet dat het veel kansen biedt voor iedereen, zowel zakelijk, maatschappelijk als persoonlijk. Ook de internationale SDG agenda van 2030 zijn verweven in deze nieuwe economische systemen. Welke economische route of duurzame agenda je dan ook het meeste aanspreekt, in deze gaat het vooral om de gewenste gezamenlijke bestemming. In Bhutan gebruiken ze daarom al jaren het BNG (Bruto Nationaal Geluk) in plaats het BBP als uitgangspunt. Persoonlijk omschrijf ik het als duurzaam floreren als mens, maatschappij en moeder aarde. De Happy Planet Index biedt hiervoor ook een mooie onderbouwd rekenmodel waarin gekeken wordt naar de verhouding tussen duurzaamheid, gezondheid en geluk. En wat blijkt? Waar bij het BBP vooral het rijke westen hoog scoort, komt het eerste westerse land pas op de 12e plek in de HPI lijst. Nederland scoort nog lager met een 18e plek. Dat biedt dus kans voor verbetering!
Stemmen, ja! Maar vooral samen doen
Moeten we wachten op politici en beleidsmakers en ons daarin afhankelijk opstellen? Zeker niet wat mij betreft! Het gaat ons allemaal aan, dus daarin hebben we een gemene deler en gezamenlijke uitdaging. Maar we kunnen de regering wel richting geven met onze stem. Sterker nog, jouw stem is nu misschien nog wel belangrijker dan ooit. We bevinden ons op een cruciaal moment in de tijd. Gaat het ons lukken om de opwarming van de aarde tegen te gaan en onze wereld leefbaar te houden? En lukt het ons om onze maatschappij eerlijk en sociaal in te richten? Daarom werd het duurzaam regeerakkoord al in het leven geroepen en hebben we sinds dit jaar ook de minister van de nieuwe economie, Michel Scholte!
Keuze stress… dit kan helpen:
- Download hier de MVO Nederland analyse voor verkiezingsprogramma’s
- Bekijk hier de duurzame kieswijzer (initiatief ASN Bank)
Succes met je keuze, ik wens je veel wijsheid toe!